Bằng chứng về các công trình có niên đại hơn 1000 năm trước tại một di tích khảo cổ ở Higashi-Yuge, thành phố Yao, Osaka đã chỉ ra sự tồn tại của một thủ đô “thứ cấp” chỉ được biết đến thông qua những ghi chép ở thế kỉ thứ 8.

Di tích khảo cổ Higashi-Yuge ở Yao, Osaka nơi các tàn tích của nhiều cột gỗ và mương đào thế kỉ thứ 8 đã được phát hiện.

Các nhà khảo cổ học cho biết, các hố đào dưới đất để lộ ra rất nhiều cột gỗ lớn cùng với nhiều bằng chứng về hệ thống mương đào đã chỉ ra các dấu hiệu thuyết phục rằng Higashi-Yuge là nơi tọa lạc của Yuge-no-miya, một di tích đã bị che lấp trong huyền thoại.

Thủ đô thứ cấp này đã từng được xây dựng theo chỉ dụ của Nữ hoàng đế Shotoku – người đã trị vì Nhật Bản từ năm 764 đến năm 770 trong thời kì Nara (710-784).

Nữ hoàng đế Shotoku (718-770) ghi danh lịch sử với việc trọng vọng một nhà sư Phật giáo tên là Dokyo – viên tịch vào năm 772 – một nhà tu hành có được quyền hành vô cùng lớn dưới sự bảo trợ của Shotoku.

Nhà sư Sokyo nhận được sự trọng vọng của hoàng gia vì những lời cầu nguyện của ông đã khiến nữ hoàng đế khỏe mạnh sau khi lâm trọng bệnh. Nữ hoàng đế sau đó đã thăng cử nhà sư Dokyo lên vị trí “hoo” – vị trí cao nhất, có ảnh hưởng nhất trong giới tăng lữ lúc bấy giờ.

Phát hiện về tổ hợp kiến trúc tại di tích Higashi Yuge đã được công bố hôm 16/8/2017 bởi Ủy ban Nghiên cứu Di sản Văn hóa Yao – tổ chức thuộc chính quyền thành phố Yao.

Masashi Kinoshita, cựu giáo sư khảo cổ học tại Đại học Gakugei Tokyo hy vọng rằng các cuộc khai quật xa hơn đối với di chỉ này sẽ đưa thủ đô thứ cấp trong quá khứ ra ánh sáng.

“Một số chi tiết được biết đến là thuộc về Yuge-no-miya. Phát hiện mới đây về các con kênh có thể sẽ làm sáng tỏ các truyền thuyết”, giáo sư Masashi nói, đề cập đến cuộc khai quật các mương rãnh – chứng cứ mà các chuyên gia tin rằng đã từng có đầy nước cũng như được sử dụng để chuyên chở các vật liệu xây dựng.

Hồi tháng hai năm nay, các nhà khảo cổ cho biết họ đã phát lộ chứng cứ đầu tiên của một tòa tháp cao thuộc về Chùa Yugedera tại di tích Higashi-Yuge. Ngôi chùa nói trên được nhà sư Dokyo xây dựng tại đây trước khi ông đánh mất vị thế của mình sau khi nữ hoàng đế Shotoku băng hà.

Cả Yuge-no-miya và Chùa Yugedera đều được đề cập trong “Shoku Nihongi”, cuốn sách sử được biên soạn theo sắc lệnh triều đình trong thời Nara, tuy nhiên, không có bất cứ chứng cứ nào chứng minh cho điều này cho đến mới đây.

Một khu vực rộng lớn của thủ đô thứ cấp đã được xây dựng nhưng thành phố này đã không bao giờ được hoàn thành vì sự băng hà của Shotoku.

Các cuộc khai quật mới đây nhất đã được tiến hành trong khu vực 500m về phía đông bắc tại nơi đã phát lộ ra phần nền của ngôi chùa kể trên.

Tại di chỉ có nhiều hố đào hình vuông rộng từ 60cm đến 80 cm. Các chuyên gia tin rằng, nhiều cột gỗ có đường kính 20 – 25 cm đã được chôn xuống các hố này. Các hố kể trên được sắp xếp theo bốn hướng của la bàn. Điều này cho thấy rằng, Yuge-no-miya đã được xây dựng ở đây, theo Masanobu Hirose, một thành viên Ủy ban Nghiên cứu Di sản Văn hóa Yao, cho biết.

“Di tích này cho thấy đã có những phân giới rất chính xác”, ông nói. “Yuge-no-miya được thiết kế một cách ngăn nắp theo hệ thống, chắc chắn trải dài ở khu vực mà hiện nay các nhà khảo cổ đang làm việc”.

Mương nước dài khoảng 10m, rộng từ 16-20m và sâu 1m.

Cùng với một rãnh nước dài 60m được phát hiện gần đó vào mùa hè năm ngoái, các chứng cứ này có thể thuộc về một con kênh có tổng chiều dài khoảng 600 – 700m.

Các nhà khảo cổ dự đoán rằng con kênh này được xây dựng để chuyên chở vật liệu để xây dựng thủ đô thứ cấp và Chùa Yugedera hoặc là kênh dẫn cho các hoạt động đường sông.

Kinoshita cho biết ông nghiêng về giả thuyết đầu hơn.

“Công nhân cần phải vận chuyển vật liệu xây dựng, như các cột lớn và gạch đá, bằng đường thủy để tiết kiệm sức lực để xây dựng một cách hiệu quả các công trình trọng điểm của thành phố dựa vào một kế hoạch vô cùng tỉ mỉ”, Kinoshita phát biểu. “Tôi nghĩ rằng các dòng kênh ấy phần nhiều giống như một phần của con kênh được xây dựng để vận chuyển vật liệu xây dựng cho việc xây Chùa Yugedera và Yuge-no-miya”.

Trong phát hiện được công bố hồi tháng hai, các nhà khảo cổ đã phát biểu rằng, phần nền của Chùa Yugedera đã được tìm thấy trong một lớp địa chất có niên đại vào cuối thời Nara.

Phần nền này rộng khoảng 20 mét vuông, cho thấy công trình này ít nhất có 7 tầng và chiều cao hơn 60m.

Dân Nguyễn (Dịch từ The Asahi Shimbun)