Nằm cách thủ phủ Patna của Bihar khoảng 120km dọc theo con đường cao tốc quanh co số 74 – con đường đi qua một ngôi chùa lớn mới được khai quật một phần với những bụi cây um tùm, lọt thỏm trong một bức tường mới xây xong một nửa. Rất có thể nhiều người sẽ bỏ qua ngôi chùa này vì cho rằng nó chỉ là một đống đổ nát của lịch sử nhưng đây lại là nơi tọa lạc của stupa Kesaria – được nhiều Phật tử cho là stupa lớn nhất thế giới thuộc loại hình này.

Stupa Kesaria được xem là stupa lớn nhất thế giới thuộc loại hình này và đón rất nhiều du khách đến thăm.

Dù stupa Kesaria là điểm hấp dẫn quan trọng nhất đối với những Phật tử đến thăm Bihar nhưng hiện nay nó lại đang hiện ra với dáng vẻ ảm đạm của một công trình bị lãng quên, không có những tiện nghi cơ bản nhất, thậm chí là nhà vệ sinh.

“Nếu bạn hỏi về nhà vệ sinh thì những người coi sóc stupa sẽ chỉ dẫn bạn đến một khách sạn ở gần đó”, Inderjeet Kumar, một người dân địa phương cho biết.

Theo các nhà lịch sử, trước khi đạt đến Niết bàn, Đức Phật đã trải qua những ngày cuối cùng của mình ở Kesaria. Stupa cao hơn 31m này có niên đại khoảng giữa năm 200 và 750 sau công nguyên, được Viện Khảo cổ học Ấn Độ (ASI) tiến hành khai quật vào năm 1998. Cho đến hiện nay 6 tầng cấp đã được khai quật nhưng phần lớn đồ vật, đồ tạo tác và bản khắc đã bị phá hủy.

Những người dân địa phương cho hay, stupa Kesaria đã đón nhiều lượt du khách đến thăm. “Ngày nào cũng vậy, ít nhất 5 – 10 xe du lịch dừng lại ở đây, hầu hết đến từ hướng Vaishali (cách khoảng 100km trên cùng con đường cao tốc). Trong mùa du lịch, khoảng 40 – 50 xe chở khách du lịch đưa những du khách địa phương và ngoại quốc đến đây”, Chotan, chủ một kiosk nhỏ bán đồ ăn nhẹ bên ngoài stupa, cho biết.

Nhưng, dù là một điểm nổi tiếng thu hút du khách nhưng stupa Kesaria vẫn chưa được đầu tư phát triển. “Bức tường bao quanh chỉ mới được xong một nửa và cỏ cây thì mọc um tùm trong khuôn viên stupa”, Inderjeet Kumar, một người dân địa phương cho hay.

“Nhiều du khách vứt rác trong khuôn viên stupa mà không có ai trông nom. Ngay cả các nhân viên bảo vệ cũng không đủ”, Kumar nói thêm.

Viện Khảo cổ học Ấn Độ đã tuyên bố stupa Kesaria là một di tích quan trọng cấp quốc gia được bảo vệ. Các thông báo ở gần lối vào của di tích này cũng cho biết 200m xung quanh stupa là khu vực được bảo vệ và khu vực cấm nằm trong bán kính 100m.

Một bảng thông báo khác yêu cầu mọi người không trèo lên stupa nhưng vô ích. Du khách vẫn trèo lên stupa để chụp ảnh. “Thỉnh thoảng các nhân viên bảo vệ cảnh báo du khách nhưng rất nhiều lần họ đều phớt lờ”, Chotan cho biết.

Theo Dân Nguyễn

(Dịch từ DNA)